Tekstil sektöründe kullanılan kimyasallar

Tekstil Sektöründe Kullanılan Kimyasallar ve Kullanım Alanları

Tekstil sektöründe kullanılan kimyasallar; liflerin işlenmesi, boyanması, apresi ve korunması gibi birçok aşamada rol oynar. Bu kimyasallar hem ürün kalitesini artırır hem de kumaşlara özel fonksiyonel özellikler kazandırır (su iticilik, kırışmazlık, antibakteriyel etki vb.).

1. Temizleme ve Hazırlık Kimyasalları

Ham kumaşın işlenebilir hale gelmesini sağlar.

• Islatıcılar ve deterjanlar: Yüzey gerilimini düşürür, yabancı maddeleri temizler

• Ağartıcılar (Hidrojen Peroksit, Sodyum Hipoklorit): Kumaşı beyazlatır

• Enzimler (selülaz, amilaz): Doğal yollarla parlatma, tüy giderme

• Yağ ve kir çözücüler: Lif üzerindeki yağları uzaklaştırır

2. Boyar Maddeler (Dyes)

Kumaşlara renk verir.

• Reaktif boyalar: Pamuklu kumaşlar için, yıkamaya dayanıklıdır

• Dispers boyalar: Sentetik liflerde (polyester vb.)

• Asit boyalar: Yün ve ipek gibi protein bazlı liflerde

• Pigment boyalar: Genellikle baskıda kullanılır

3. Yardımcı Kimyasallar (Auxiliaries)

Boyama ve baskı işlemlerini destekler.

• Dispersanlar: Boyanın liflere eşit dağılmasını sağlar

• Tuz ve soda: Reaktif boyamada sabitleme

• Ajanlar (sequestering, leveling): Boyama dengesini korur

• pH düzenleyiciler: Reaksiyonların sağlıklı ilerlemesi için

4. Apre ve Bitim Kimyasalları (Finishing Agents)

Kumaşa son halini verir, performans özellikleri kazandırır.

• Yumuşatıcılar: Kumaşı daha konforlu hale getirir

• Kırışmazlık apreleri (formaldehit reçineleri): Kolay ütülenen kumaşlar

• Su itici ve yağ itici kimyasallar (fluorokarbon, silikon bazlı): Dış giyimde kullanılır

• Antibakteriyel ajanlar: Sağlık tekstillerinde (hastane, spor giyim)

• Alev geciktiriciler: İş güvenliği tekstilleri için

5. Kaplama ve Emprenye Kimyasalları

Kumaşa özel işlevler kazandırmak için kullanılır.

• Poliüretan ve akrilik reçineler: Su geçirmezlik, dayanıklılık

• Lateks: Esneklik ve yüzey koruma

• Nano kaplamalar: İleri düzey fonksiyonellik (anti-leke, kolay temizlenebilirlik)