Methyl Cellulose (Metil Selüloz), selüloz molekülünün bir türevidir ve selülozun metilasyon işleminden elde edilir. Kimyasal olarak, metilselüloz, selüloz moleküllerindeki bazı hidroksil gruplarının (–OH) metil grupları (–CH₃) ile yer değiştirmesiyle oluşur. Tylose markası, metilselülozun ticari adıdır ve genellikle özellikle gıda endüstrisi, ilaç üretimi ve kosmetik sektöründe kullanılır.
Kimyasal Yapı:
- Kimyasal formül: (C₆H₁₀O₅)n
- IUPAC adı: 2-hidroksi-3-(metoksi)-propoksi-oksibenzene
- Marka adı: Tylose (özellikle metilselülozun ticari markasıdır)
Metilselüloz, selülozun modifikasyonu ile oluşturulan, suyla çözünebilen, beyaz renkte toz veya granül formunda bulunan bir polisakkarittir.
Fiziksel Özellikleri:
- Renk: Beyaz veya krem renginde toz.
- Suda çözünür: Su ile çözünebilen, viskozite oluşturabilen bir bileşiktir.
- Hipoalerjenik: Genellikle ciltle teması güvenli kabul edilir.
- pH: Genellikle nötr pH değerine sahiptir.
Kullanım Alanları:
- Gıda Endüstrisi:
- Kalıp ve kıvam arttırıcı: Metilselüloz, özellikle dondurma, şekerleme, jöleler ve soslar gibi ürünlerde kıvam arttırıcı olarak kullanılır.
- Gıda katkı maddesi: E461 kodu ile gıda katkı maddesi olarak onaylanmış olup, genellikle süngerli tatlılar, fırıncılık ürünleri ve dondurulmuş gıdalar gibi ürünlerde emülgatör, bağlayıcı ve stabilize edici ajan olarak kullanılır.
- İlaç Endüstrisi:
- Tabletkaplama ve bağlayıcı: İlaç üretiminde, metilselüloz, tabletlerin formülasyonunda bağlayıcı ve disentegratör ajan olarak kullanılır. Bu, tabletlerin istenen hızda çözünmesini sağlamak için önemlidir.
- Yavaş salım sistemleri: Metilselüloz, ilaçların yavaş salımını sağlayan formulasyonlarda da kullanılır.
- Sıvı formülasyonlar: Metilselüloz, göz damlaları veya ilaç şurupları gibi sıvı ilaçların viskozitesini artırmak için de kullanılır.
- Kosmetik ve Cilt Bakımı:
- Nemlendirici ve cilt bakım ürünleri: Metilselüloz, şampuan, saç kremi, yüz maskeleri, göz kremleri ve cilt losyonları gibi kozmetik ürünlerde kalınlaştırıcı, jelleştirici ve nem tutucu olarak kullanılır.
- Antiperspirantlar: Metilselüloz, ter önleyici ve deodorant ürünlerinde de kullanılır, çünkü cildin üzerinde ince bir film tabakası oluşturarak etkinlik sağlar.
- İnşaat ve Yapı Malzemeleri:
- Sıva ve harçlarda bağlayıcı: İnşaat sektöründe, metilselüloz genellikle sıva, duvar kaplama malzemeleri, yapı harçları ve seramik yapıştırıcılarında kullanılır. Bu, ürünlerin uygun kıvama ulaşmasını ve işlem sırasında kolay uygulanmasını sağlar.
- İnşaat malzemeleri stabilizasyonu: Metilselüloz, inşaat malzemelerinin dayanıklılığını ve su tutma özelliklerini iyileştirir.
- Tekstil ve Kağıt Endüstrisi:
- Yüzey işleme ve bağlayıcı: Tekstil ve kağıt endüstrilerinde, metilselüloz, dokuma ve baskı işlemlerinde bağlayıcı ve koruyucu olarak kullanılır.
- Kağıt endüstrisi: Kağıt üretiminde de metilselüloz, kağıdın sertleşmesini sağlamak için katkı olarak kullanılabilir.
- Tıbbi ve Diğer Uygulamalar:
- Yapay tükürük ve göz yaşı: Metilselüloz, yapay gözyaşı ve yapay tükürük ürünlerinde kullanılır, çünkü su tutma ve jel oluşturma özellikleri vardır. Bu, gözdeki nem dengesini sağlamak için önemlidir.
- Laksatif: Metilselüloz, bazı laksatif ürünlerin formülasyonlarında kullanılabilir, çünkü suyu tutarak bağırsakların hareketini teşvik eder.
